Emre Köyü ile özdeşleşmiş Carullah Bin Süleyman Camii
Emre Köyü ile özdeşleşmiş Carullah Bin Süleyman Camii
Kula’ya bağlı ve yasa gereği Mahalleye dönüştürülen ve ismi 7 asırdır değişmeden günümüze kadar gelen Emre Köyü iki önemli yapı bulunuyor.
Bu önemli yapılardan ilki Taptuk Emre Türbesi diğeri ise Hicri 954, Miladi 1547-1548 yıllarında yapılan Carullah Bin Süleyman Camii. Carullah Bin Süleyman tarafından yaptırılan cami, iç kısmında yer alan süslemelerinin yanı sıra duvarında bulunan Yemen Sancağı ile de dikkat çekiyor. Alan Rehberi Sabahattin Argaç konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada, “Emre Köyünde bulunmakta olan tarihi cami, Carullah Bin Süleyman tarafından Hicri 954, Miladi 1547-1548 yıllarındayaptırılmış bir Külliye’nin parçasıdır. Öğrenci odalarından, dersverilen dersliklerden aşevinden hamamına dek yakın zamana kadar var olan külliyeden yalnızca Cami ayakta kalmıştır.
Cami’nin güneydoğusunda 16. Yüzyıla ait bir hamam bulunmaktadır. Adını Yunus Emreden alan onun ve Hocası Tabduk Emre’nin birlikte yattığı türbeyi barındıran bu eski köyde bir külliyenin var olması hiçte şaşırtıcı değildir. Cami kapı kemerinin üzerinde inşa kitabesinde “ Bu şerefli cami ve yüce makamın banisi, güzellikler ve hayırlar sahibi Carullah Bin Süleyman’dır. Sene 954 H. (1547 – 1548 M.) Yine cami için bulunan kitabeden 1808 – 1809 Yılında Şehzade Abdurrahman Efendi’nin Camideki resimleri yaptığı anlaşılmaktadır ”dedi.
“Tarihin derinliklerinden günümüze ışık tutuyor”
Carullah Bin Süleyman Camisi içeresinde yer alan süslemelerin yerli ve yabancı ziyaretçilerin dikkatini çektiğini belirten Alan Rehberi Sabahattin Argaç, ”Camideki resimlerde sık rastlanan manzara tasvirleri ve üç ile altı kat arasında değişen apartmanlar resmedilmiştir. Camide en yaygın süsleme konusu olarak karşımıza çıkan natürmortların bazıları ilk bakışta tekrar gibi görünse de, bu kompozisyonların hiçbiri diğerinin aynısı değildir. Örneklerde başarılı çizgiler görülmekle birlikte hepsi iki boyutludur. Şimdiye kadar Anadolu’da duvar ressamı olarak imzası bulunan iki sanatçı tanınmaktadır. Zileli Emin ve Ali Miralaygil. Bu durum da Kula’nın Emre köyündeki Carullah Bin Süleyman Camisinde adına rastladığımız Şehzade Abdurrahman Efendi Anadolu’daki ressamların üçüncüsü olmaktadır ve bu yönüyle önem taşır. Anadolu’daki ismi zikredilen ressamların içinde en erken tarihli imzaya sahip olanıdır. Ayrıca cami içerisinde bulunan hat sanatı eserler de Hattat Banazlı Mehmet Demni’ye aittir. Natürmortlardakaranfil, lale, gül gibi çiçekler ile nar, armut, üzüm, çam fıstığı kozası, kiraz gibi meyveler sık olarak kullanılmıştır. Manzaralar arasında İzmir Kordon Boyu’nun üç katlı konakları, İstanbulBoğazı’nın Boğaziçi kayık sefalarının manzaraları vardır. Dini motifler için 1808 yılında Uşak Banaz’dan Mehmet Demni adında bir hattat getirilmiştir. Dini motifleri, ayetleri kubbe kısmına bu hattat yazmıştır. Resimler dün boyanmışçasına canlılığını, parlaklığını, güzelliğinikorumaktadır. Emre Köyü halkı yüzyıllarca bu manzaralı camidenamaz kılmaktadır. Minaresi son derece nahif olup kalem minare şeklindedir. Caminin şadırvanının suyu bugün bile akmaktadır. Cami önce toprak örtülü düz çatılıdır. Sonradan düz çatı kaldırılmış, sekizgen kasnaklı bir kubbe giydirilmiş ve çatı kiremitle örtülmüştür. Günümüzde bu cami ziyaretçi akınına uğramaktadır ”dedi.
“Camii, içerisindeki süslemelerin yanı sıra duvarında bulunan Yemen Sancağı ile de dikkat çekiyor” Tarihi Carullah Bin Süleyman Camii, içerisindeki süslemelerle dikkat çekmesinin yanı sıra duvarında bulunan Yemen Sancağı ile de dikkat çektiğini belirten Alan Rehberi Sabahattin Argaç,” caminin bir diğer önemli tarihi özelliği de Yemen'e giden askeri birliklerimizin sancağının burada bulunmasıdır. 91 yılı aşkın bir süre içerisinde Carullah Bin Süleyman duvarlarını süsleyen bu sancak, 1. Dünya Savaşı'nda Yemen Cephesi'nde Kula Redif Taburu'nun Sancağıdır. Emre Köyü’nden Ömer adında bir asker tarafından camiye getirilmiş. 2004 yılına kadar camide saklanan ancak Emre Köyü Muhtarlığınca Genelkurmay Başkanlığı Harbiye Askeri Müzesi'ne bağışlanmıştır. Bugün hala aynı yerde sergilenmektedir. Onlarda bize çerçeveli bir fotoğrafını verdi. 2004 yılından bu yana da bu çerçeveli sancak resmini gelen misafirlerimize gösteriyoruz" dedi.
Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.