Kula’da tarihi camilerden biride Necip Camii

Türk Dönemi Kula'sı hakkındaki ilk bilgilere Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesinden rastlamaktadır. Bu seyahatnamede 1671 yılında Kula'da 24 cami, 3 hamam, 6 han ve 1200 ev olduğu anlaşılmaktadır. Günümüzde camii sayısı ise 34 olduğu belirtildi. Bu tarihi camilerden biride Necip Camii.

Halk arasında, eskiden Tekke Cami, Kızlar Cami diye adlandırılan bu tarihi yapının inşasına ilişkin somut veri yoksa da minare inşaa kitabesi bulunmaktadır. Kitabede, Seyyid Hacı Hasan adlı kişinin daha önce mevcut olan mescide 1783-84 tarihlinde bir minare inşa ettirdiği anlaşılmaktadır.

“Caminin minaresi Seyyid Hacı Hasan tarafından yaptırılmış”

Alan Rehberi Sabahattin Argaç konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada,” Kula, tarihi evleri, şifalı kaplıcaları, camileri, türbeleri, volkanik tepeleri ve Yunus Emre’si ile ünlü Manisa'nın şirin bir ilçesi. Türk Dönemine ait Kula ile ilgili ilk bilgilere Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesinden rastlamaktadır. Bu seyahatnamede 1671 yılında Kula'da 24 cami, 3 hamam, 6 han ve 1200 ev olduğu anlaşılmaktadır. Günümüzde yapılan camii sayısı ise 34. Bu tarihi camilerden biride Necip Camii.

Halk arasında, eskiden Tekke Cami, Kızlar Cami diye adlandırılan bu tarihi yap ilgili yapılan araştırmalara göre, kırma çatı ile örtülü ahşap tavanlı asimetrik dikdörtgen bir harim ile kuzeyindeki son cemaat yerinden meydana gelmektedir. Son cemaat yerinin kuzeybatı köşesinde minaresi bulunmaktadır. Yapının duvarlarında moloz taş kullanılmıştır.

Kuzeyde, üç ahşap direkle taşınan son cemaat yerinin doğusu harimden dışa taşmaktadır. Minare kaidesi kare planlıdır. Kaideden sonra her yüzünde sathi birer niş bulunan sekizgen bölüm ve prizmatik üçgenlere sahip pabuçla silindirik gövdeye geçilir. Şerefe altı mukarnaslıdır. Silindirik petek konik külahla son bulur. Minarenin kapısı üstünde inşa kitabesi yer alır.

Son cemaat yerinde, minarenin hemen yanındaki merdivenle mahfile çıkılır. Güney batı köşede bulunan başka bir merdivenle harimin kuzeybatı köşesinin altındaki bir odaya inilir. Burası, doğu ve batı duvarlarında dikdörtgen birer niş, güney duvarında ise mukarnas kavsaralı mihrabı bulunan dikdörtgen bir mekandır. Bodrum katında böyle bir mekânın olması buranın bir ‘’çilehane’’ olabileceğini akla getirmektedir.

Kuzey cephesinin ortasındaki dikdörtgen kapı açıklığından harime girilir. Düz ahşap tavanın ortasında küçük ölçüde, bağdadi bir kubbe vardır. Giriş eksenindeki mihrap ile güney batı köşedeki ahşap minber sadedir. Kuzeydeki mahfil, duvarlar ve iki ahşap direk tarafından taşınmaktadır.

Caminin inşa tarihi belli değildir. Minare kapısındaki kitabeden, Seyyid Hacı Hasan adlı kişinin daha önce mevcut olan mescide 1783-84 tarihlinde bir minare inşa ettirdiği anlaşılmaktadır. Caminin inşa kitabesinde ise ‘’Dindar ve hak yolda olan Seyyid Hacı Hasan en güzel malını din yolunda harcadı. Bu minareyle temiz mescidi süsledi, Ulu Allah hayır sahibine bol sevap versin. Bu güzel ve ince sözle, bu menkut tarih mısrasıyla, ‘Ne güzel çağrı merkezine güzel seçkin hayır 1198 hicri’yazmaktadır”dedi.

“Necip Camii bodrum katında Çilehane mevcut”

Tarihi Necip Camiinde bulunan bir yazıda ise. Uzun süre Kula’da kalan ve Necip Camiinde Çilehanesi mevcut olan Mustafa Nuzüli Efendi’nin kabrinin ise şu anda ilçe Mezarlığı’nda bulunduğunu belirten Alan Rehberi Sabahattin Argaç, ”Kula’nın ünlü şairlerinden birisi olan Mustafa Nuzüli Efendi’nin doğum tarihi kesin belli olmamakla beraber ölüm yılı Bin 744’tür.

Hayatı hakkında, kaynaklardan sadece Osmanlı Müelifleri ve Tekke Şiiri Antolojisinde iki satırlık bilgisi bulunan Nazüli’nin asıl adı Mustafa olup, aslen Denizlilidir. Babası Seyyid ve Haşimi’dir. Üstelik Hazreti Peygamber soyundan gelmektedir. Önce Antalya’ya Ümmi Sinan’ın oğlu Şeyh Süleyman’a bağlanmış daha sonra Kula’ya gelerek Abdullah el-Kulavi el Lazkiyevi diye anılan Medfun aslen Lazkiye(Leodikia)lı Abdullah Efendiye bağlanmıştır. Daha sonra Kulalı Mustafa Nuzüli Efendi diye tanımıştır.

Yunus’un diyarında yaşamış olması da ondan etkilenme olasılığının yüksek olduğunu göstermektedir. Mustafa Nuzüli Efendi’nin kabri şu anda Kula İlçe Mezarlığında bulunmaktadır. Uzun yıllar Kula’da kalan Mustafa Nuzüli Efendi’nin Necip Camii’nde Çilehanesi mevcuttur ”dedi.

Haber Merkezi